تحویل FOB کالا را میتوان از قوانین مهم و کاربردی در بین قوانین اینکوترمز برشمرد. شرایط انتقال ریسک، هزینه ها، مسولیت ها و… در این روش با دیگر روش های حمل و نقل متفاوت است. برای همین در این مطلب تصمیم گرفته به طور کامل به توضیح در رابطه با روش FOB بپردازیم. اگر شما نیز دوست دارید با این روش بیشتر آشنا شده و اطلاعات خود را در مورد قاعده FOB بالاتر ببرید، با ما همراه باشید:
FOB چیست؟
FOB مخفف Free on Board و به معنای تحویل روی عرشه کشتی است. در واقع در این روش معامله، فروشنده بر روی عرشه کشتی موردنظر کالا را تحویل خواهد داد یا این که کالای تحویل داده شده به این شکل در گذشته را تهیه یا فراهم مینماید. منظور از تهیه یا فراهم کردن تداعی کننده فروش زنجیرهای یا پیاپی علی الخصوص در تجارت کالاهای فله از جمله مواد نفتی میباشد.
با بارگیری کالا در کشتی، ریسک فقدان یا خسارت وارده به کالا از فروشنده به خریدار انتقال پیدا خواهد نمود و تمامی هزینه ها از این به بعد برعهده خریدار است.
نحوه انتقال ریسک در روش FOB
چنانچه بار موردنظر بر روی کشتی از پیش تعیین شده توسط خریدار و نیز بندر مشخص شده به خریدار تحویل داده شود یا این که فروشنده به این شکل کالایی را تامین نماید تحویل کالا صورت گرفته است و در نتیجه ریسک انتقال پیدا خواهد نمود.
با قرار گرفتن کالا بر روی کشتی، فروشنده مسئولیتی در مورد ریسک از بین رفتن یا ورود خسارت به کالا نخواهد داشت و ریسک آن برعهده خریدار میباشد.
روش حمل ونقل در تحویل FOB
از روش تحویل FOB صرفاً برای روش حمل دریایی یا آبراه های داخلی استفاده میشود. همچنین لازم به ذکر است که این روش زمانی به کار برده میشود که بر روی کشتی، تحویل کالا انجام شود.
برای همین این روش را نمیتوان روشی مناسب برای زمانهایی برشمرد که کالا پیش از قرارگیری در کنار کشتی و برای نمونه در یک ترمینال کانتینری به متصدی حمل تحویل داده شود. در واقع در چنین شرایطی باید به سراغ دیگر روش ها از جمله قاعده FCA رفت.
ترخیص برای صادرات و واردات در روش تحویل FOB
در صورت نیاز فروشنده بایستی ترخیص کالا جهت صادرات را انجام دهد. اما در رابطه با واردات نمیتوان فروشنده را مسئول دانست چرا که فروشنده در رابطه با ترخیص کالا جهت واردات یا ترانزیت کالا از کشور ثالثی که محل عبور کالاست یا پرداخت هر نوع عوارض یا انجام تشریفات جهت واردات کالا وظیفه ای نخواهد داشت.
بررسی مسئولیت های خریدار و فروشنده در روش FOB
۱٫ الزامات عمومی
خریدار موظف به پرداخت بهای کالا مطابق با قرارداد فروش است. فروشنده نیز وظیفه داشته براساس قرارداد فروش و هر الزام دیگر مربوط به قرارداد، اقدام به تهیه کالا و صورتحساب فروش نماید.
در صورت توافق طرفین این امکان وجود خواهد داشت تا فروشنده به جای سند کاغذی اقدام به ارائه نمونه الکترونیکی آن کند.
۲٫ تحویل کالا
پیش از این نیز گفتیم که فروشنده باید کالا را بر روی کشتی انتخاب شده توسط خریدار و در نقطه بارگیری مشخصی در بندر نام برده جهت حمل، تحویل داده یا اقدام به تأمین کالای تحویل داده شده به این طریق نماید. همچنین لازم به ذکر است که این تحویل کالا باید در تاریخی توافق شده و در بازه زمانی مشخصی صورت گیرد.
در صورت عدم تعیین زمان، بایستی طبق شرایط بندر موردنظر و در پایان بازه زمانی مورد توافق اقدام به تحویل کالا کند. خریدار نیز وظیفه داشته که نسبت به تحویل به موقع کالا اقدام نماید.
*بعد از تحویل، ریسک نیز به خریدار انتقال پیدا میکند.
۳٫ قرارداد حمل و نقل کالا
فروشنده در رابطه با عقد قرارداد حمل کالا در قبال خریدار مسئولیتی نخواهد داشت. ولی درصورتیکه خریدار درخواست نماید بایستی فروشنده تمامی اطلاعات مربوط به ریسک و هزینه های حمل و نقل کالا نظیر تمهیدات ایمنی مرتبط با حمل و نقل کالا را در اختیار خریدار قرار دهد تا قادر به طی کردن ترتیبات حمل و نقل کالا گردد.
در صورت توافق، فروشنده باید براساس شرایط عرف و نیز با ریسک و هزینه خریدار، قرارداد حمل و نقل را تنظیم کند. هزینه های مربوط به حمل و نقل نیز تا زمان تحویل کالا برعهده فروشنده میباشد.
۴٫ بیمه
فروشنده وظیفه ای در رابطه با عقد قرارداد بیمه باربری کالا نخواهد داشت. با این حال در صورتی که خریدار این موضوع را درخواست نماید فروشنده بایستی تمامی اطلاعات مربوط به ریسک و هزینه های بیمه کالا را در اختیار خریدار قرار دهد.
۵٫ سند تحویل کالا
در رابطه با تحویل کالا به خریدار، فروشنده موظف است که سندی رایج به منظور اثبات تحویل کالا به خریدار ارائه نماید. لازم به ذکر است که تهیه این سند برعهده و هزینه فروشنده خواهد بود. در این مورد خریدار نیز وظیفه دارد در صورت صحت سند، اقدام به پذیرش آن نماید.
گفتنی است که درصورتیکه سند اثبات یک سند حمل نباشد فروشنده بایستی با درخواست، ریسک و هزینه خریدار، به خریدار کمک نماید تا این سند را تهیه کند.
۶٫ تشریفات گمرکی
در موارد کاربردپذیر، فروشنده موظف است که اقدام به انجام تشریفات گمرکی صادرات موردنیاز کشور مبدأ نماید. از بین این موارد تشریفاتی میتوان به دریافت پروانه صادرات، بازرسی قبل از حمل، گواهی ایمین جهت صادرات، اعتبارسنجی های رسمی و… اشاره نمود.
علاوهبرآن در تمامی موارد کاربردپذیر، فروشنده باید به خریدار با ریسک و هزینه خود او کمک کند تا اسناد یا اطلاعات موردنیاز جهت واردات کالا به کشور مقصد یا ترانزیت کالا از کشورهای مسیر نظیر الزامات ایمنی و بازرسی قبل از حمل را تهیه کند.
۷٫ بازرسی، بسته بندی و علائم گذاری کالا
در این رابطه خریدار هیچ مسئولیتی نخواهد داشت اما فروشنده باید کلیه هزینههای بازرسی را پرداخت نماید. بسته بندی کالا نیز به غیر از مواردی که امکان حمل و نقل مجاز بدون بسته بندی وجود خواهد داشت باید با هزینه فروشنده انجام شود.
علاوهبرآن بسته بندی و شماره گذاری کالا باید متناسب با نوع آن انجام شود. البته در این زمینه نیز در صورت توافق طرفین این امکان وجود خواهد داشت تا بسته بندی و شمارهگذاری دیگری انجام شود.
۸٫ هزینه ها
در مورد تخصیص هزینه ها فروشنده موظف است که هزینه ها را تا پیش از تحویل کالا و به غیر از موارد استثنا پرداخت نماید. علاوه برآن هزینه سند تحویل، هزینه ها و عوارض گمرکی و مالیات مرتبط به صادرات کالا تحت شرایط خاص و نیز هزینه کمک های صورت گرفته از سوی خریدار، برعهده فروشنده میباشد.
در مقابل خریدار نیز بایستی هزینه ها را بعد از تحویل کالا به طور کامل پرداخت نماید. از طرفی هزینه همکاری فروشنده در تهیه اطلاعات و اسناد نیز برعهده خریدار است.
۹٫ اعلام ها
فروشنده باید اعلامیه ای مبنی بر تحویل کالا یا نیز عدم دریافت کالا در زمان مقرر توسط کشتی، به خریدار ارسال کند. اعلامیه ارسالی از سوی خریدار نیز باید دربرگیرنده الزامات مرتبط با مواردی چون نام کشتی، نقطه بارگیری، زمان تحویل در بازه زمانی مورد توافق، ایمنی حمل و… باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با قاعده FOB کافی است با کارشناسان بازرگانی رها تماس بگیرید.
دیدگاهتان را بنویسید