هر دلال باید دفتری داشته و کلیه معاملاتی را که به دلالی او انجام گرفته به ترتیب ذیل در آن ثبت نماید:
1) اسم متعاملین.
2) مالی که موضوع معامله است.
3) نوع معامله.
4) شرایط معامله با تشخیص به اینکه تسلیم موضوع معامله فوری است یا به وعده است.
5) عوض مالی که باید پرداخته شود و تشخیص اینکه فوری است یا به وعده است وجه نقد است یا مالالتجاره یا برات در صورتی که برات باشدبه رویت است یا به وعده.
6) امضاء طرفین معامله مطابق مقررات نظامنامه وزارت عدلیه.
دفتر دلالی تابع کلیه مقررات راجع به دفاتر تجارتی است.
حق العمل کاری: بررسی جامع و کامل
حق العمل کاری یکی از مفاهیم کلیدی در حوزه بازرگانی و تجارت است که در بسیاری از فعالیتهای اقتصادی به کار میرود. در این مقاله به بررسی مفهوم حق العمل کاری، وظایف حق العمل کار، تفاوت آن با دلالی، و نکات کلیدی در این زمینه خواهیم پرداخت. همچنین به حقالعملکار در بندرعباس و اطلاعات تماس مرتبط با آن نیز اشاره خواهیم کرد.
حق العمل کاری به عملی گفته میشود که در آن شخصی (حق العمل کار) به نام خود ولی به حساب دیگری اقدام به خرید، فروش یا انجام معاملات تجاری میکند. در واقع، حق العمل کار نمایندهای مستقل است که در ازای دریافت حقالعمل یا کمیسیون مشخص، خدمات خود را ارائه میدهد.
فهرست مطالب

حق العمل کار کیست ؟
حق العمل کار فردی است که به عنوان نماینده یا واسطه در معاملات تجاری فعالیت میکند.
این فرد باید دارای دانش و تجربه کافی در زمینه تجارت باشد تا بتواند به بهترین نحو ممکن به مشتریان خدمات ارائه دهد.
همچنین، حق العمل کار باید با قوانین و مقررات مربوط به تجارت آشنا باشد تا بتواند به درستی عمل کند.
حق العمل کار به استناد بند ۳ ماده ۲ قانون تجارت ، تاجر است .معمولا آمر که خود تاجر است به یک تاجر دیگر که حق العمل کار است ، کالاهای خود را می دهد ، تا حق العمکار به نام خود و به حساب و برای آمر بفروشد.
نکته ی مهم: حق العملکار باید در حدود اختیاراتی که آمر (دستوردهنده) به او داده، عمل کند و از حدود اجازه و اذن او خارج نشود والا صرف خروج از اذن تقصیر محسوب می شود و برای او مسئولیت دارد.
قاعده ی کلی
حق العمل کار باید مطابق دستورات آمر عمل کند و در این صورت ضامن اجرای تعهدات طرف معامله نیست، مگر اینکه مجاز در معامله به صورت نسیه ای نبوده باشد و یا شخصا ضمانت طرف معامله را کرده باشد (مثلا به آمر گفته که خریدار در بازار دارای اعتبار هست و اگر نسیه ای به او بفروشم مشکلی پیش نمی آید و به موقع چکش را پاس می کند. ولی خریدار تخلف کرده و به تعهدش عمل نکرده) و یا عرف تجارتی او را (حق العملکار) مسئول قرار بدهد.

وظایف حق العمل کار
حق العمل کار گمرک یکی از مهمترین وظایف گمرک است که به منظور انجام صحیح و قانونی فرآیند ورود و خروج کالا از مرزهای کشور انجام میشود. حق العمل کار گمرک مجموعه ای از قوانین و مقررات است که تعیین میکند کالاها وارد یا خارج شوند و چه اقداماتی باید انجام شود تا این فرآیند به درستی انجام شود.
وظایف حق العمل کار گمرک شامل موارد زیر میشود:
1. ثبت و تصدیق اسناد
یکی از اولین وظایف حق العمل کار گمرک این است که اسناد مورد نیاز برای ورود و خروج کالا و افراد را ثبت و تصدیق کند. این اسناد ممکن است شامل مدارک مالی، مدارک حمل و نقل و مدارک مربوط به محتوای کالا باشد.
2. بازرسی و تفتیش کالاها
حق العمل کار گمرک مسئول بررسی و تفتیش کالاهای وارد شده به کشور است تا اطمینان حاصل شود که آنها با قوانین و مقررات مربوطه سازگار هستند و هیچ مشکلی در آنها وجود ندارد.
3. محاسبه و تعیین گمرکی
یکی از وظایف حق العمل کار گمرک تعیین مقدار گمرکی کالاهای وارد شده به کشور است. این مقدار بر اساس قیمت و میزان کالا، مالیات و گمرکیهای مربوطه تعیین میشود.
4. اجرای قوانین و مقررات
حق العمل کار گمرک مسئول اجرای قوانین و مقررات مربوط به ورود و خروج کالا از مرزهای کشور است. این شامل اجرای ممنوعیتهای تجاری، محدودیتهای امنیتی و سایر مقررات مربوطه میشود.
5. همکاری با سایر ارگانها
حق العمل کار گمرک نیز وظیفه همکاری با سایر ارگانها و سازمانها برای انجام صحیح فرآیند ورود و خروج کالا از مرزهای کشور را دارد.
به طور کلی، حق العملکار وظیفه دارد مطابق دستورات آمر عمل کند و معامله را درچارچوب قیمتی که آمر تعیین کرده است انجام بدهد.
به همین دلیل ماده ۳۶۳ قانون تجارت بیان کرده: اگر حق العمل کار مال موضوع دستور امر را به کمتر از قیمتی که دستور دهنده معین کرده است، بفروشد، مسئول تفاوت قیمت است، مگر اینکه ثابت کند از ضرر بیشتری جلوگیری کرده و به علاوه گرفتن اجازه ی آمر مقدور نبوده است.
برای مثال فرض کنید آمر به حق العملکار گفته است این کالا را کمتر از ۲۰۰ هزر تومان نفروش ولی حق العملکار آن را به ۱۶۰ هزارتومان فروخته است. اینجا کمتر از قیمت فروخته و مسئول ۴۰ هزار تومان باقی مانده است. ولی اگر ثابت کند با مبلغ ۲۰۰ هزار تومان به فروش نمیرفت و در ضمن کالا فاسد میشد، اینجا مسئولیتی متوجه حق العملکار نیست.
حق العمل کاری که در چارچوب اختیارات و مطابق دستور آمر عمل کرده است ضامن اجرای صحیح تعهدات طرف مقابل نیست، مگر اینکه مجاز در معامله به اعتبار و نسیه نبوده و یا شخصا ضمانت طرف معامله را کرده و یا عرف تجارتی شهر او را مسئول قرار داده باشد.
به بیان بهتر حق العملکار ضمانت نمی کند که طرف معامله تعهدات خود را به موقع اجرا کند چون حق العملکار امین محسوب می شود .ولی مثلا اگر حق العمل کار معامله را به صورت نسیه ای انجام داده، یعنی مال موضوع حق العملکاری را نسیه ای فروخته باشد اینجا مسئول اجرای ایفای به موقع تعهدات خریداره هست چون باید دقت کافی را در انتخاب طرف قرارداد به عمل می آورد.

تفاوت حق العمل کاری و دلالی
حق العمل کاری و دلالی دو مفهوم مختلف در حوزه تجارت و کسب و کار هستند که در این قسمت به توضیح تفاوتهای آنها میپردازیم.
حق العمل کاری یک نوع هزینه است که افراد یا شرکتها باید به دولت پرداخت کنند تا بتوانند واردات و صادرات کالاها را انجام دهند. این هزینه بر اساس درصدی از ارزش کالاها تعیین میشود و به عنوان یک نوع مالیات به حساب میآید. حق العمل کاری به عنوان یک منبع درآمد برای دولتها عمل میکند و برای کنترل و تنظیم تجارت بینالمللی استفاده میشود.
از سوی دیگر، دلالی به فعالیتهایی اطلاق میشود که افراد یا شرکتها با خرید و فروش کالاها و خدمات به صورت غیررسمی و بدون مجوز دولت درآمدزایی میکنند. دلالی معمولاً به صورت غیرقانونی انجام میشود و ممکن است با تجارت سیاه و تبانی در ارتباط باشد. این فعالیتها ممکن است زیانآور برای اقتصاد کشور باشند و معمولاً توسط دولتها ممنوع و تحت تعقیب قرار میگیرند.
بنابراین، تفاوت اصلی بین حق العمل کاری و دلالی این است که حق العمل کاری یک هزینه قانونی و مجاز برای واردات و صادرات کالاها به عنوان یک منبع درآمد برای دولتها است، در حالی که دلالی به فعالیتهای غیرقانونی و غیررسمی اشاره دارد که به صورت غیرمجاز و بدون رعایت قوانین و مقررات انجام میشود. به عبارت دیگر، حق العمل کاری یک روش قانونی و مجاز برای تنظیم تجارت بینالمللی است، در حالی که دلالی یک فعالیت غیرقانونی و زیانآور است.
قوانین حق العمل کاری در ایران
در ایران، حق العمل کاری یک قرارداد حقوقی است که در آن فردی به عنوان “حق العمل کار” برای انجام فعالیتهای تجاری یا اقتصادی خاص به نمایندگی از طرف شخص یا شرکتی دیگر فعالیت میکند. این نوع قرارداد بر اساس اصول و مقررات خاص تنظیم میشود. در زیر به برخی از قوانین و نکات مهم در این زمینه اشاره شده است:
1. تعریف و شرایط حق العمل کار
- حق العمل کار شخصی است که به نمایندگی از طرف شخص یا شرکتی دیگر و در راستای انجام کارهای تجاری مشخص فعالیت میکند.
- این فرد برای انجام کار خود به عنوان نماینده، معمولاً به درصدی از سود یا مبلغ قرارداد به عنوان حق العمل دست مییابد.
- حق العمل کار موظف به اجرای دستورات کارفرما است، اما در انجام کار، آزادی عمل دارد.
2. مقررات حقوقی و قانونی
- قراردادهای حق العمل کاری در قانون تجارت ایران تعریف و تنظیم شده است. این قراردادها معمولاً تحت ماده ۳۵۵ و ۳۵۶ قانون تجارت قرار دارند.
- طبق این قانون، شخصی که به عنوان حقالعملکار عمل میکند باید طبق دستورات و خواستههای کارفرما عمل کند، مگر اینکه در شرایط خاص توافق دیگری انجام شده باشد.
- حقوق و مسئولیتهای طرفین در قرارداد باید به دقت تعیین شود. حق العمل کار باید دقیقاً فعالیتهای خود را طبق توافقنامه انجام دهد و از نظر مالی مسئولیتهایی مانند پرداخت مالیات را به عهده دارد.
3. پیماننامه و قراردادها
- قرارداد حق العمل کاری باید به صورت کتبی تنظیم شود تا جزئیات دقیق وظایف، درصد حقالعمل، مدت زمان و شرایط پرداخت به وضوح مشخص باشد.
- همچنین، باید نحوه محاسبه و پرداخت دستمزد، شرایط فسخ قرارداد، و مسئولیتها به طور شفاف ذکر شود.
4. حقوق مالی و مزایای حق العمل کار
- حق العمل کار میتواند درصدی از سود حاصل از فروش یا فعالیت تجاری را به عنوان دستمزد دریافت کند.
- در صورتی که حق العمل کار موفق به انجام تعهدات خود نشود، کارفرما میتواند از پرداخت دستمزد یا حق العمل خودداری کند.
5. مسئولیتهای مالیاتی و بیمهای
- حق العمل کار باید مانند سایر افراد شاغل، مالیات خود را بر اساس درآمدی که کسب میکند پرداخت کند.
- در صورت نیاز، بیمههای اجتماعی نیز برای حق العمل کار باید پرداخت شود.
6. فسخ قرارداد
- حق العمل کار میتواند قرارداد را در صورت نقض شرایط از سوی کارفرما یا عدم تحقق شرایط مورد توافق فسخ کند.
- کارفرما نیز میتواند قرارداد را در صورت عدم انجام صحیح وظایف توسط حق العمل کار فسخ کند.
این قوانین و مقررات به ایجاد یک چارچوب قانونی برای فعالیت های حق العمل کاری در ایران کمک میکنند و اطمینان حاصل میکنند که حقوق و تعهدات هر دو طرف به درستی رعایت میشود.
ماده 355 قانون تجارت
حقالزحمه دلال به واسطه قرارداد مخصوصی باید معین شده باشد و الا محکمه با رجوع به اهل خبره و رعایت مقتضیات زمانی و مکانی و نوع معامله حقالزحمه را معین خواهد کرد.
ماده 356 قانون تجارت

مزایای استفاده از حق العمل کار
حقالعملکاری «رها» با شماره تماس 09122311939، یکی از مجموعههای معتبر و تخصصی در ارائه خدمات حقالعملکاری است که با بهرهگیری از تجربه و دانش در حوزه تجارت و معاملات، خدمات متنوعی را به مشتریان ارائه میدهد. استفاده از خدمات این مجموعه مزایای متعددی به همراه دارد، از جمله:
1. تخصص و تجربه
حقالعملکاران معمولاً در حوزه خاصی تخصص دارند و بهخوبی با قوانین، مقررات، و روندهای بازار آشنا هستند. این تخصص میتواند باعث انجام معاملات با دقت و سرعت بیشتر شود.
2. کاهش ریسک
با استفاده از خدمات حقالعملکار، ریسکهای احتمالی مانند ضررهای ناشی از عدم آگاهی از بازار یا قوانین کاهش مییابد، زیرا کارگزار مسئولیت انجام درست معاملات را بر عهده دارد.
3. صرفهجویی در زمان
حقالعملکاران فرآیندهای پیچیده مانند مذاکره، جمعآوری اطلاعات، و انجام امور اداری را انجام میدهند و بدین ترتیب زمان کمتری از آمر گرفته میشود.
4. دسترسی به بازارهای بزرگتر
حقالعملکاران به دلیل شبکه گسترده و ارتباطات خود، میتوانند فرصتهای بیشتری را شناسایی کنند و آمر را به بازارهای بزرگتر و پرمنفعتتر متصل کنند.
5. انعطافپذیری در هزینهها
حقالعملکاران معمولاً بر اساس توافق قبلی درصدی از ارزش معامله را دریافت میکنند که میتواند به آمر کمک کند هزینههای خود را بهتر مدیریت کند.
6. مدیریت بهتر قوانین و مقررات
حقالعملکاران با قوانین و مقررات داخلی و بینالمللی آشنا هستند و میتوانند از بروز مشکلات حقوقی جلوگیری کنند.
7. بهبود در قیمتگذاری
به دلیل آشنایی با بازار، حقالعملکاران میتوانند به آمر کمک کنند تا محصولات یا خدمات خود را با قیمتهای رقابتی ارائه دهند یا به قیمت مناسبی خریداری کنند.
استفاده از خدمات حقالعملکار باعث میشود آمر بر فعالیتهای اصلی و استراتژیک خود تمرکز کند و امور تخصصی را به کارگزار بسپارد.
9. افزایش شفافیت در معاملات
حقالعملکار موظف است تمامی اطلاعات مربوط به معاملات را بهصورت شفاف به آمر گزارش دهد و این موضوع باعث شفافیت بیشتر در امور مالی و تجاری میشود.
10. کاهش هزینههای اضافی
با سپردن امور به حقالعملکار، نیاز به ایجاد زیرساختهای داخلی یا استخدام نیروی متخصص کاهش مییابد و هزینههای اضافی مدیریت حذف میشود.
این مزایا باعث شدهاند که بسیاری از شرکتها و افراد برای انجام معاملات یا مدیریت فعالیتهای تجاری خود از خدمات حقالعملکاران استفاده کنند.
برای بهرهمندی از خدمات تخصصی و حرفهای، میتوانید با شماره 09122311939 تماس بگیرید و از مشاورههای رایگان این مجموعه استفاده کنید.
اجرت حق العمل کار
اجرت حقالعملکار بسته به نوع فعالیت، توافق طرفین، و میزان کار انجامشده میتواند متغیر باشد. این اجرت معمولاً بر اساس درصدی از ارزش معامله، مبلغ توافقشده یا بهصورت مبلغ ثابت تعیین میشود. عوامل مؤثر در تعیین اجرت حقالعملکار عبارتاند از:
– عوامل تعیینکننده اجرت حقالعملکار
– نحوه تعیین اجرت
– جنبههای قانونی مرتبط با اجرت حقالعملکار در ایران
–نکات عملی برای تعیین اجرت حقالعملکار

عوامل تعیینکننده اجرت حقالعملکار
1. نوع فعالیت و صنعت
- واردات و صادرات: در این حوزه، حقالعملکار ممکن است درصدی از ارزش کالا را به عنوان اجرت دریافت کند. این درصد بسته به کشور مبدأ، نوع کالا، و پیچیدگی فرآیند متغیر است. معمولاً درصدها در محدوده 1% تا 10% از ارزش کالا قرار دارند.
- حملونقل و گمرک: حقالعملکار در امور گمرکی اجرت خود را بر اساس نرخنامههای قانونی (مانند تعرفههای گمرکی) یا توافق مشخص میکند.
- فروش کالا و بازاریابی: اگر حقالعملکار نقش واسطه یا نماینده فروش را ایفا کند، اجرت معمولاً به صورت درصدی از فروش یا سود تعیین میشود.
2. پیچیدگی کار
اگر فرآیند انجام کار نیازمند تخصص، مدارک خاص، یا صرف زمان زیاد باشد، اجرت بالاتر خواهد بود. برای مثال:
- پیگیری ترخیص کالای پیچیده از گمرک.
- مدیریت فرآیندهای حقوقی یا اداری طولانی.
3. میزان ریسک و مسئولیت
- اگر حقالعملکار متعهد به جبران خسارات احتمالی باشد یا ضمانتهایی ارائه کند، اجرت او به دلیل افزایش ریسک بالاتر خواهد بود.
- در قراردادهایی که شامل مبالغ مالی کلان یا شرایط خاص (مانند نوسانات ارزی) هستند، اجرت بیشتری مطالبه میشود.
4. سابقه و اعتبار حقالعملکار
- یک حقالعملکار باتجربه و خوشنام معمولاً میتواند اجرت بیشتری نسبت به افراد تازهکار دریافت کند.
- شهرت در بازار و دسترسی به شبکههای تجاری گسترده نیز میتواند به افزایش اجرت کمک کند.
نحوه تعیین اجرت
1. درصدی از معامله
- این روش در معاملات کالا بسیار رایج است. برای مثال، اگر ارزش کالایی 500 میلیون تومان باشد و اجرت حقالعملکار 2% تعیین شده باشد، مبلغ اجرت برابر با 10 میلیون تومان خواهد بود.
2. مبلغ ثابت
- این روش در مواردی استفاده میشود که کار بهصورت پروژهای انجام شود یا حجم معامله مشخص نباشد. برای مثال، در امور گمرکی ممکن است حقالعملکار مبلغ ثابتی برای ترخیص هر بار کالا مطالبه کند.
3. نرخنامهها یا تعرفههای صنفی
- در برخی از حوزهها، تعرفههای مشخصی توسط اتحادیهها یا سازمانهای مربوطه تعیین میشود. مثلاً در خدمات گمرکی ایران، نرخهایی برای کارهای مختلف مثل اظهار کالا، ترخیص و بیمه مشخص شده است.
4. توافق طرفین
- در بسیاری از موارد، اجرت حقالعملکار بهصورت توافقی بین او و آمر تعیین میشود و این توافق در قرارداد قید میشود.
جنبههای قانونی مرتبط با اجرت حقالعملکار در ایران
قانون تجارت ایران
- در مادههای 357 تا 376 قانون تجارت، مقررات کلی مربوط به حقالعملکاری آمده است.
- طبق این قانون، اجرت حقالعملکار باید در قرارداد ذکر شود و اگر ذکر نشود، بر اساس عرف بازار یا نرخ متداول محاسبه میشود.
ثبت قرارداد
- برای جلوگیری از اختلافات، قراردادهای حقالعملکاری معمولاً بهصورت رسمی تنظیم و ثبت میشوند. این قراردادها شامل مواردی همچون میزان اجرت، شرایط پرداخت، و جزئیات کار هستند.
مالیات بر درآمد حقالعملکار
- حقالعملکار موظف به پرداخت مالیات بر درآمد خود است. این مالیات بر اساس درآمد سالیانه و قوانین مالیاتی کشور محاسبه میشود.
نکات عملی برای تعیین اجرت حقالعملکار
شفافیت در قرارداد:
حتماً تمامی جزئیات مرتبط با اجرت، نحوه پرداخت، و زمانبندی در قرارداد ذکر شود.بررسی عرف بازار:
قبل از تعیین اجرت، بهتر است نرخهای مرسوم در بازار یا حوزه کاری مربوطه بررسی شود.مذاکره منصفانه:
در مذاکرات، میزان کار، پیچیدگی، و ارزش افزودهای که حقالعملکار ایجاد میکند را در نظر بگیرید.پیشبینی هزینههای جانبی:
اگر هزینههایی مثل حملونقل، بیمه یا مالیات بر عهده حقالعملکار است، این موارد باید در اجرت لحاظ شود.
مسئولیت های حق العمل کار
حقالعملکار شخصی است که بر اساس قراردادی خاص (معمولاً قرارداد حقالعملکاری)، به نمایندگی از طرف دیگر (آمر)، اما به نام خود، اقدام به انجام معاملات یا ارائه خدمات میکند. وظایف و مسئولیتهای اصلی حقالعملکار عبارتند از:
1. اجرای دقیق دستورهای آمر
- حقالعملکار باید دستورات آمر را دقیقاً و با دقت اجرا کند و از چارچوب توافقات و دستورات مشخص فراتر نرود.
- در صورت بروز مشکلات یا تغییر شرایط، حقالعملکار باید آمر را مطلع کند.
2. حفظ منافع آمر
- حقالعملکار موظف است به گونهای عمل کند که بهترین منافع آمر تأمین شود.
- نباید به منافع شخصی خود بیش از منافع آمر توجه کند.
3. اطلاعرسانی شفاف
- ارائه گزارش کامل و شفاف به آمر در مورد عملیات و نتایج اقدامات انجامشده.
- اطلاعرسانی در صورت وقوع هرگونه مشکل یا تغییر شرایط.
4. مدیریت اموال و اسناد آمر
- حفظ و نگهداری مناسب از اموال، کالاها و اسناد تحویلی از آمر.
- بازگرداندن هر آنچه به امانت گرفته شده، پس از پایان قرارداد.
5. پاسخگویی به خسارت ناشی از تقصیر
- در صورت قصور یا کوتاهی که منجر به خسارت آمر شود، مسئولیت جبران خسارت با حقالعملکار خواهد بود.
6. عدم سوءاستفاده از اطلاعات یا اموال آمر
- حقالعملکار نباید از اطلاعات، اموال، یا اسناد آمر به نفع خود یا دیگران سوءاستفاده کند.
7. انجام معاملات به نام خود
- حقالعملکار معاملات را به نام خود انجام میدهد، اما باید نتیجه معاملات را برای آمر منتقل کند.
8. پرهیز از تقلب یا تخلف
- رعایت اصول قانونی و اخلاقی در تمام مراحل اجرای قرارداد الزامی است.
9. دریافت حقالعمل
- حقالعملکار حق دارد طبق توافق یا عرف، حقالعمل خود را دریافت کند، مگر اینکه تخلفی مرتکب شده باشد.
10. پرداخت به موقع مبالغ مربوط به آمر
- هرگونه مبالغ دریافتی برای آمر باید به صورت صحیح و بهموقع به آمر انتقال داده شود.
این مسئولیتها بر اساس قانون تجارت ایران و قراردادهای رایج تنظیم میشود و در صورت تخلف یا کوتاهی، ممکن است حقالعملکار مسئولیت قانونی داشته باشد.
نکات کلیدی در انتخاب حق العمل کار
برای انتخاب حق العمل کار گمرکی جهت انجام امورات گمرکی باید به نکات زیر توجه داشت:
تخصص و تجربه:
به دنبال حق العمل کار گمرکی باشید که دارای تخصص و تجربه بالایی در زمینه ترخیص کالاها از گمرک است. یک کارگزار گمرک باتجربه برای بررسی الزامات پیچیده گمرکی و رسیدگی به هر گونه چالشی که ممکن است در طول فرآیند ترخیص به وجود آید، آمادگی لازم را دارد.
انطباق با مقررات:
اطمینان حاصل کنید که کارگزار گمرکی دارای مجوز و اعتبار بر اساس مقررات گمرکی در کشورهایی است که در آن تجارت میکنید. علاوه بر این کارگزار گمرکی باید اطلاعات به روزی از روند ترخیص کالاها از گمرک داشته باشد.
بررسی سوابق کارگزار گمرکی:
لازم است تا درمورد سوابق حق العمل کار گمرکی تحقیقات لازم را انجام و مطمئن شوید که در کارهای اخیر خود موفقیتها متعددی داشته و توانسته بدون بروز مشکل کالاها را از گمرک ترخیص نماید.
ارائه خدمات متعدد:
حق العمل کار گمرکی باید خدمات متعددی همچون ترخیص کالا از گمرک، محاسبه عوارض، مدیریت انطباق، تهیه اسناد، ارزیابی ریسک و تسهیل تجارت را انجام دهد.
پاسخدهی به سؤالات:
حق العمل کار گمرکی را انتخاب کنید که پاسخگوی سؤالات شما در هر مرحله از تجارت باشد. حق العمل کار گمرکی باید شما را در جریان هر مرحله از تجارت قرار دهد.

حق العمل کاری در گمرک
حق العمل کار کیست ؟
ماده ۳۵۷ قانون تجارت تعریف خوبی از حق العمل کار به شرح زیر ارائه کرده است:
حق العمل کار به کسی گفته می شود که به نام خود ولی به حساب و دستور شخصی دیگر (آمر) معامله میکند و بابت انجام این کار حق الزحمه خود (حق العمل) را دریافت میکند.
تفاوت حق المل کار گمرک با ترخیص کار
یکی از مهمترین تفاوتهای حق العمل کار با ترخیص کار، موضوعات مربوط به مجوزها و پروانه کاری است. حق العمل کار رسمی گمرک این اختیار را دارد که به نمایندگی از یک شرکت یا یک شخص، مراحل ترخیص را انجام دهد و در قبال آن هزینه دریافت کند. اما ترخیص کار با توجه به وکالتی که از طرف صاحب کالا دارد، قادر به انجام تمام مراحل ترخیص کالا است.
به بیان دیگر ترخیص کار نماینده صاحب کالا محسوب میشود و میتواند تمامی کارها را در غیاب او انجام دهد. این قضیه در مورد حق العمل کار گمرک متفاوت است. در واقع حق العمل کار گمرک از طرف صاحب کالا وکالتی ندارد و فقط کارهای مربوط به ترخیص را انجام میدهد.
یکی دیگر از تفاوتهای ترخیص کار با حق العمل کار این است که ترخیص کار هیچ مسئولیتی در قبال بدهی و اقدامات صاحب کالا ندارد ولی حق العمل کار گمرک نماینده غیر مستقیم صاحب کالا است و مسئولیتهای مربوطه را بر عهده دارد.
پروانه کارگزار گمرکی
انجام تشریفات گمرکی به وکالت از طرف صاحبان کالا، مستلزم داشتن پروانه کارگزاری گمرکی است. ولی سازمانهای دولتی و سفارت خانهها میتوانند کارمندان تمام وقت خود را برای انجام امور گمرکی کالاهای متعلق به خود، با تصریح حدود اختیارات به گمرک معرفی نمایند، بدون این که نیاز به ارائه پروانه کارگزاری گمرکی داشته باشند.
صاحبان کالا و اشخاص حقوقی میتوانند کارمندان تمام وقت خود را که دارای وکالت نامه رسمی هستند، جهت ترخیص کالای خود به گمرک معرفی نمایند. با این توضیح که اشخاصی که به نمایندگی یا وکالت از طرف مؤدیان در مراجع رسیدگی به اختلافات گمرکی شرکت مینمایند، الزامی به داشتن پروانه کارگزاری گمرکی ندارند. از نظر نحوه انجام تشریفات گمرکی و میزان جرایم احتمالی تفاوتی بین صاحب کالا که شخصا و یا از طریق حق العمل کار گمرکی یا نماینده خود اقدام مینماید، وجود ندارد.
تسهیلات ویژه برای حق العمل کار گمرکی
گمرک ایران مجاز است برای صاحبان کالا که از کارگزار گمرکی استفاده مینماید تسهیلات ویژهای مطابق قوانین و مقررات مربوطه در نظر گیرد. این تسهیلات، بزرگترین انگیزه برای اشخاص حقیقی و حقوقی جهت همکاری با حق العمل کار است.
به عنوان مثال گمرکات اجرایی در مورد اظهارنامههایی که از حق العمل کار استفاده شده است با توجه به اعتباری که شخص حق العمل کار در گمرک ایران از طریق تشکیل پرونده در گمرک ایران دارد در زمینههای ارزیابی کالا و کارشناسی با ملایمت بیشتری برخورد میکند. زیرا این اطمینان را به گمرک میدهد که در صورت مشخص شدن مشکلات احتمالی پس از ترخیص از طریق نامه یا مطالبه نامه به حق العملکار زمان رسیدگی حل اختلاف را کاهش دهد.
این گونه میتوان ابراز کرد که اشخاص حقیقی و حقوقی که از حق العمل کار استفاده میکنند، در حقیقت اعتباری خاصتر از اشخاصی که حق العملکار ندارند، از دیدگاه گمرک دارند. ضمن این که اشخاص حقیقی و حقوقی معمولا به دلیل مشغلههای کاری و عدم آشنایی کافی با قوانین و رویههای گمرکی، ترجیح میدهند از طریق حق العمل کار گمرکی، امور گمرکی خود را انجام دهند.
در این راستا حق العمل کار به اعتبار مجوز رسمی که از گمرک ایران دریافت نموده است، باید جهت شفافیت در امور مالیاتی و پاسخ گویی احتمالی بعدی و انجام امور گمرکی اقدام به بستن قراردادی رسمی با اشخاص مذکور نماید. این امر در صورت بروز اختلافات احتمالی حق العمل کار با اشخاص مذکور میتواند گره گشای مشکل باشد.
نحوه اظهار گمرکی توسط حق العمل کار گمرکی
نحوه اظهار گمرکی برای اشخاص حقیقی و حقوقی در شرایطی که با حق العمل کار گمرکی قرارداد داشته باشند، به این صورت است که در قسمت صاحب کالا (باکس شماره ۱ پیش نویس اظهار) مشخصات شخص صاحب کالا و در قسمت حق العملکار (باکس شماره ۸ پیش نویس اظهار) مشخصات حق العمل کار و در قسمت اظهار کننده (باکس شماره ۱۴ پیش نویس اظهار) مشخصات حق العمل کار یا نماینده حق العمل کار که وکالت رسمی از وی دارد، درج شود.
واضح است برای این امر از ابتدا تمامی اشخاص مذکور باید با مراجعه به گمرک و انجام کدینگ و دریافت یوزر و پسورد ای پی ال در سامانه گمرک ثبت شده باشند. در این صورت با وارد کردن کد ملی اشخاص فوق در باکسهای مربوطه در زمان اظهار اطلاعات به صورت خود کار در باکس مربوطه مینشیند.
نحوه کدینگ حق العمل کار
نحوه کدینگ و دریافت یوزر و پسورد ای پی ال برای تمامی اشخاص اعم از صاحب کالا و حق العمل کار یا نمایندگان آنها به این صورت است که ضمن همراه داشتن اصل تمامی اسناد شناسایی و مجوز خود اعم از کارت بازرگانی یا کارت حق العملکاری و کلیه مدارک مثبته شرکتی برای اشخاص حقوقی اعم از روزنامه رسمی و کد اقتصادی و آگهی تغییرات و…، با مراجعه به قسمت احراز هویت، باید فرم مخصوصی که از خود گمرک تهیه میکنند را پر کنند.
پس از بررسی اسناد توسط مسئول احراز هویت و درج اطلاعات وی در سامانه احراز گمرک ایران توسط متصدی مربوطه و ثبت در دبیرخانه گمرک، کدینگ گردیده و یوزر و پسورد به شخص مورد نظر تحویل داده میشود. پس از آن در تمامی گمرکات کشور میتواند تمامی عملیاتهای سیستمی و اجرایی گمرکی را انجام دهد.
اشخاص حق العمل کار یا کارگزار گمرکی در صورت ثبت شرکت و درخواست کتبی از گمرک ایران و گمرک محل اجرایی خود میتوانند ضمن ارائه اسناد مثبته شرکت خود به بخش بازرسی گمرک محل سکونت خود، درخواست تغییر وضعیت کارت کارگزاری از شخص حقیقی به شخص حقوقی بدهند.
واضح است این افراد برای این منظور نیازمند ارائه مفاصاحساب مالیاتی و گواهی سوء پیشینه به عنوان ضمایم مدارک خود به گمرک هستند. شایان ذکر است که مسئولیت و عواقب ناشی از اظهار اشتباه پس از تایید نهایی اظهارنامه بر عهده حق العملکار و شخص اظهار کننده است.
تخلفات حق العمل کار گمرکی
در مواردی كه كارگزار گمركی يا كارمند ترخيص مربوطه به هنگام انجام تشريفات گمركی به عمد اظهارنامهای خلاف واقع كه متضمن زيان مالی دولت باشد تنظيم نمايد، تخلف او به پيشنهاد گمرک ايران در كميسيون رسيدگی به تخلفات كه مركب از اشخاص ذيل است، رسيدگی میشود:
الف – نماينده وزارت صنعت، معدن و تجارت
ب – نماينده اتحاديه كارگزاران گمركي با معرفي اتاق بازرگانی و صنايع و معادن ايران (در صورت نبود اتحاديه، نماينده اتاق) و حسب مورد نماينده اتاق تعاون ايران در پروندههای مربوط به بخش تعاون.
پ – نماينده گمرک ايران (سرپرست كميسيون)
اين كميسيون با دعوت از كارگزار گمركی مربوطه به موضوع رسيدگی میكند. درصورت اثبات عمدی بودن تخلف، پروانه كارگزار گمركی يا كارت وی را متناسب با ميزان و تعداد تخلف، تعليق يا به طور دائم باطل و مراتب را به طور كتبی به وی و گمرکها اعلام مینمايد.
چنانچه حق العمل کار گمركی يا كارمند ترخيص در ارتكاب عمل قاچاق گمركی دخالت داشته باشد، علاوه بر اجرای مقررات بالا، مشمول مجازات مقرر در قوانين قاچاق میشود. اگرعمل خلاف وی مستلزم مجازاتهای ديگر باشد، طبق مقررات مربوطه عمل میگردد و كميسيون و دبيرخانه آن در گمرک ايران تشكيل میشود.
نکتهای که باید به آن توجه نمود این است که تعليق يا ابطال پروانه، مانع انجام تشريفات گمركی اظهارنامههايی كه قبل از آن تسليم شده نيست.
همچنین توجه به این موضوع هم مهم است، که هرگاه كارگزار گمركی متخلف از اشخاص حقوقی باشد، هم شامل شخص حقوقی مزبور و هم شامل كسانی كه در آن شخصيت حقوقی حق امضاء دارند و اظهارنامه خلاف را امضاء كردهاند و يا در آن اقدام خلاف مداخله داشتهاند میشود.
هرگاه كارگزار گمركی مزبور از اشخاص حقيقی باشد، در مدت ممنوعيت نمیتواند به عنوان شخصی كه دارای امضا در يک شخصيت حقوقی كارگزار گمركی است در امور كارگزار گمركی فعاليت نمايد.

چالشهای حق العمل کاری
مدل درآمدی کمیسیون (حق العمل کاری) در استارتاپها و چالش های مالیاتی
فعالیتهای حقالعملکاری گرچه از قدیم ایام رواج داشته و حتی در قانون تجارت ایران مصوب 1311 یک باب (باب هفتم) بهطور خاص به قوانین این نوع فعالیتها پرداخته است، با گسترش فضای کسب و کار اینترنتی و استارتاپی امروزه شکل جدیدی به خود گرفته است. پلتفرم هایی که با فراهم آوردن فضا جهت فروش محصولات و خدمات دیگران از هر فروش و کسب درآمد مبلغی بعنوان کمیسیون دریافت میکنند. از نمونه استارتاپهای بزرگ با مدل درآمدی کمیسیون میتوان به آمازون در سطح جهانی و دیجی کالا، اسنپ و تپسی در سطح کشور اشاره کرد.
در این نوشتار قصد داریم در رابطه با برخی مهمترین قوانین موجود درحوزه مالیاتی و چالشهای آنها در خصوص این فعالیتها مروری داشته باشیم.
تعریف فعالیت حق العمل کاری و مدل درآمدی کمیسیون
ماده 357 قانون تجارت حق العمل کار را اینگونه تعریف میکند: « حقالعملکار کسی است که به اسم خود ولی به حساب دیگری (آمر) معاملاتی کرده و در مقابل حقالعملی دریافت میدارد».
از این تعریف استنباط میگردد که حق العمل کار صاحب کالا نمی شود. بلکه فقط به حساب آمر (صاحب کالا) معامله میکند. لذا مبلغ فروش متعلق به آمر است و حق العمل کار فقط مستحق دریافت حق العمل (کمیسیون) مشخص شده طبق توافق (قرارداد) است.
منظور از کالای امانی چیست؟
کالایی که از طرف آمر به حق العمل کار ارسال میگردد کالای امانی نام دارد. کالای امانی در انبار حق العمل کار نگهداری شده ولی موجودی کالای حق العمل کار محسوب نمیگردد و فقط در حسابهای انتظامی ثبت میشود. کلیه مخارج کالای امانی به عهده آمر است. حق العمل کار مکلف به پرداخت هیچگونه وجهی در رابطه با کالای امانی نبوده و اگر مبلغی پرداخت کند به حساب آمر منظور می شود.
شناسایی درآمد در مدل کمیسیون
زمانی درآمد حق العمل کار و آمر قابل شناسایی است که معامله انجام شده باشد (ماده 369 ق. تجارت).زمان قطعی فروش و تحقق درآمد منوط به احراز شروط استاندارد شماره 3 حسابداری با عنوان درآمد عملیاتی می باشد.
مثال: شرکت الف (آمر) کالای تولیدی خود را به شرکت ب (حق العمل کار) ارسال نمود. بهای تمام شده کالا برای شرکت الف 290 میلیون ریال است. مبلغ 20 میلیون ریال توسط شرکت ب بابت هزینه بیمه و حمل پرداخت شد. شرکت ب کالای مذکور را به قیمت 400 میلیون ریال فروخت. حق کمیسیون شرکت ب 10 درصد است. محاسبات مربوط به درآمد و سود شرکت الف به شرح زیر است:
فروش 400
بهای تمام شده کالای فروش رفته (290)
هزینه بیمه و حمل – پرداختی توسط حق العمل کار (20)
حق کمیسیون شرکت ب- درآمد حق العمل کار (40)
سود فروش شرکت الف 50
تکالیف مالیاتی در مدل درآمدی کمیسیون
صدور صورتحساب و ارسال فهرست معاملات
طبق بخشنامه شماره 200/97/32 مورخ 97/03/06 سازمان امور مالیاتی، آمر بابت فروش کالاهایی که به حساب او و توسط حق العمل کار انجام می شود، نیازی به صدور صورتحساب فروش موضوع آیین نامه اجرایی ماده ۹۵ قانون مالیات های مستقیم مصوب ۳۱/۴/۱۳۹۴ ندارد. درنتیجه صورتحساب باید توسط حق العمل کار صادر گردد. ارسال فهرست اطلاعات این گونه معاملات بر اساس جداول پیش بینی شده موضوعه در سامانه معاملات فصلی صورت می پذیرد.
مالیات بر ارزش افزوده
درخصوص الزام و نحوه اجرای تکالیف قانون مالیات بر ارزش افزوده تفاوتی میان فعالیت های حق العمل کاری با سایر شرکتها و مشاغل وجود ندارد. در صورتی که حق العمل کار یا آمر مشمول فراخوان های هفتگانه باشند ملزم به ثبت نام و انجام تکالیف نیز هستند.
