در تجارت بین الملل با توجه به بعد مسافتی زیاد بین خریداران و فروشندگان که در کشورهای مختلف قرار دارند همیشه همخوانی مشخصات کالا (کمی و کیفی) با تعهدات و وعده های فروشنده از دغدغه های بازرگانان می باشد. در گذشته بازرگانان برای حل این مشکل یا مجبور بودند خودشان در زمان تولید و بسته بندی و تحویل به حمل کننده خود یا نماینده شان حضور داشته باشند و یا به ناچار به فروشنده اعتماد کنند. اما از حدود سال های ابتدایی دهه 1980 و گسترش تجارت بین المللی این وظیفه به شرکت های بازرسی واگذار شد و این شرکت های با بررسی مشخصات کمی و کیفی کالا اقدام به صدور گواهی بازرسی کالا می کنند.
از طرف دیگر با توجه به قوانین و مقررات بانکی و گمرکی برای ترخیص کالاهایی که نیازمند انتقالات ارزی از سیستم بانکی می باشند (همچون اعتبارات اسنادی و حواله های ارزی) ارائه گواهی بازرسی الزامی می باشد.
انواع گواهی بازرسی کالا
انواع بازرسی کالا را به طور کلی می توان به 5 دسته تقسیم بندی نمود. این پنج دسته عبارتند از:
- بازرسی قبل از حمل
- بازرسی حین تولید
- بازرسی قیمت
- بازرسی اصالت فروشنده
- بازرسی استاندارد اجباری
1- بازرسی کالا قبل از حمل
هرگاه مشتری درخواست بازرسی قبل از حمل را داشته باشد طی یک قرارداد با شرکت ذیصلاح این کار انجام می شود. در این قرارداد جزئیات بازرسی و دستورالعمل های مورد نیاز ضمیمه می گردد و شرکت بازرسی طبق این قرارداد اقدام می نماید. حوزه های مختلف این نوع از بازرسی عبارتند از کیفیت، کمیت، بسته بندی و بارگیری. شرکت بازرسی در این روش با نمونه برداری تصادفی اقدام به بازرسی و صدور گواهی می نماید.
2- بازرسی حین تولید
این نوع از بازرسی در حین فرایند ساخت کالا و به منظور نظارت بر مواردی همچون مواد اولیه، روش ساخت و … انجام میگیرد. معمولا در مواردی که امکان بازرسی برخی ویژگی ها بعد از تولید مقدور نیست و یا مستلزم هزینه های زیادی باشد از “بازرسی حین تولید” استفاده می شود. این نوع از بازرسی می تواند در ارتقا کیفیت کالا نیز موثر باشد.
3- بازرسی قیمت
هدف از این نوع بازرسی، ارزیابی و صحت سنجی قیمت محصول است. بازرسی قیمت عموما به درخواست موسسات مالی و بانکی و نهادهای دولتی، جهت اطمینان از قیمت کالا و جلوگیری از سو استفاده های احتمالی از تسهیلات و ارز های یارانه ای انجام می شود.
4- بازرسی اصالت فروشنده
همانگونه که از نام آن پیداست، در این روش هدف، بررسی اصالت و ارزیابی توانمندی فروشنده کالا در اجرای تعهداتش است. برخی نیز از این نوع بازرسی جهت منبع یابی استفاده می کنند. بانک مرکزی با سخت گیری ها و قوانینی که وضع کرده، بازرگانان را مجاب به استفاده از این نوع بازرسی نموده است.
5- بازرسی استاندارد اجباری
می توان گفت این نوع از بازرسی مهم ترین و دشوارترین نوع بازرسی می باشد. در این شیوه، در مرحله خروج کالا از محل تولید، بازرسی توسط شرکت های همکار شرکت استاندارد انجام می شود؛ سپس گواهی بازرسی و نتایج آزمایشات انجام شده به همراه اظهارنامه جهت دریافت گواهی انطباق به سازمان استاندارد ارسال می گردد.
با توجه به اهمیت و گسترش بازرسی در تجارت بین المللی، انواع بازرسی ها در تقسیم بندی های مختلفی شکل گرفته است که در ادامه به معرفی تقسیم بندی های دیگر بازرسی کالا می پردازیم.
تقسیم بندی انواع بازرسی کالا براساس زمان
- بازرسی قبل از حمل PSI (Pre-Shipment Inspection)
- بازرسی در حین تولید
- بازرسی در مقصد
- بازرسی داخلی
- انطباق با استاندارد
تقسیم بندی انواع بازرسی کالا بر اساس روش ارزیابی
- بازرسی فیزیکی و چشمی
- بازرسی فیزیکی و چشمی و بررسی اسناد
- بازرسی فیزیکی و چشمی و نمونه‌برداری و آزمایش
جهت انجام بازرسی ابتدا باید نسبت به مشخص نمودن نوع بازرسی مورد نیاز و عقد قرارداد با شرکت های ذیصلاح اقدام نمود. پس از انجام بازرسی، شرکت ها برای صاحب کالا گواهی بازرسی صادر می کنند.
انواع گواهی بازرسی کالا
- گواهی تعیین ارزش PVC (Peice Value Certificate)
- گواهی بسته‌بندی (PL (Packing List
- گواهی بازرسی ماهوی کالا (SIC (Standard Industrial Classification
- گواهی انطباق کیفیت کالا (VOC (Verification Of Conformity
- گواهی‌های آزمایشگاهی (TR (Test Report
- گواهی رضایت‌مندی مشتری (CSC (Customer Satisfaction Certificate
- گواهی بازرسی کالا (کیفی و کمی) یا (COI (Certificate Of Inspection
- گواهی بازرسی قبل از حمل یا (PSI (Pre Shipment Inspection
- گواهی بازرسی ظاهری یا (VIC (Visual Inspection Certificate
- گواهی مؤید نامه (CI (Certificate of Letter
- گواهی راه‌اندازی (CC (Commissioning Certificate
بعلت بعد مسافتی خریدار و فروشنده در تجارت بین الملل امروزه بازرگانان وظیفه بازرسی و تائید کیفیت و کمیت کالا را به شرکت های سوم شخص واگذار می کنند. این شرکت ها با بررسی کالای خریداری شده و تطبیق آن با مشخصات درخواستی خریدار نسبت به صدور گواهی بازرسی اقدام می کنند.
گواهی بازرسی به 5 دسته قبل از حمل، حین تولید، قیمت، اصالت فروشنده و استاندارد اجباری دسته بندی می شود. گواهی بازرسی چیست؟
انواع گواهی بازرسی کدامند؟
دیدگاه خود را بنویسید